Wat is een psycholoog?
Een psycholoog heeft een universitaire opleiding gevolgd tot Master in de Psychologie en is geregistreerd bij de Psychologencommissie. In de klinische psychologie wordt wetenschappelijke kennis toegepast om psychosociale en gezondheidsproblemen te begrijpen. Met deze kennis kunnen personen ondersteund worden om hun problemen op te lossen of er anders mee te leren omgaan. Klinisch psychologen zijn gebonden aan een deontologische code, waaronder ook een beroepsgeheim.
Een psycholoog of een psychiater?
Een klinisch psycholoog is geen psychiater. Een psychiater is een arts die zich verder gespecialiseerd heeft in de psychiatrie. Omdat een psychiater ook arts is, kan hij of zij medicatie voorschrijven en wordt een consultatie terugbetaald. Klinisch psychologen verwijzen meestal door naar een psychiater op het ogenblik dat er aanwijzingen zijn dat medicatie de behandeling van de cliënt zou ondersteunen.
Een psycholoog of een psychotherapeut?
Een psychotherapeut is iemand die een gespecialiseerde behandeling biedt om psychologische problemen te verminderen of verhelpen. Vaak gaat het om klinisch psychologen, orthopedagogen of artsen die zich verder gespecialiseerd hebben tot psychotherapeut. Als u zeker wilt zijn dat uw psychotherapeut een vooropleiding in de klinische psychologie heeft gevolgd, kan u dit nagaan in de lijsten van de Psychologencommissie. Als u zeker wilt zijn dat uw psychotherapeut een erkende langdurige psychotherapie-opleiding heeft afgerond (dit kan vanuit diverse vooropleidingen), kan u terecht bij de verschillende overkoepelende psychotherapie-verenigingen (www.vvgt.be, www.vvcepc.be, www.vvpt.be, www.bvrgs.be).
Wordt een psycholoog terugbetaald door de mutualiteit?
De terugbetaling van psychologische begeleiding varieert sterk naargelang de mutualiteit waarbij men is aangesloten. Het Vlaams Patiëntenforum maakte in 2014 een analyse van terugbetalingsmodaliteiten van psychologische en psychotherapeutische begeleiding per mutualiteit. U kan het overzicht HIER downloaden. Als u niet zeker bent of psychologische begeleiding terugbetaald wordt, kan u terecht bij een consulent van uw mutualiteit die u meer informatie kan bieden en de juiste documenten kan geven. Een consultatie van 50 minuten bij één van de psychologen in deze groepering kost tussen 50 en 60 euro. Enkele psychologen zijn geconventioneerd als eerstelijnspsycholoog. Na doorverwijzing door een huisarts of psychiater worden consultaties terugbetaald voor een beperkte doelgroep. Voor meer informatie zie http://www.pakt.be/node/294 .
Werkwijze van een psycholoog?
Voor veel personen is het consulteren van een psycholoog onbekend terrein. Ze weten niet goed wat ze moeten verwachten en hoe een psycholoog te werk gaat. Soms wordt er vanuit gegaan dat dit zoals een consultatie bij een dokter is, waarbij de psycholoog expert is en een behandeling zal voorschrijven waarna de persoon zich beter zou voelen. Een psychologische begeleiding ziet er echter anders uit. Een psycholoog zal ervan uitgaan dat de persoon zelf expert is over zijn of haar leven én dat de persoon in zich de kracht heeft om zich beter te voelen en anders om te gaan met pijn en lijden. Soms zijn personen vastgelopen in dit proces en dan kan een psycholoog hulp bieden door samen na te gaan wat er moeilijk loopt, waar de pijn vandaan komt en hoe meer voldoening uit het leven kan gehaald worden. Advies kan hierbij een onderdeel zijn van de begeleiding, maar dit is niet steeds noodzakelijk zo.
De exacte manier waarop dit proces ingevuld wordt, is afhankelijk van de therapeutische stroming van de psycholoog. De meest overkoepelende stromingen binnen de psychotherapie zijn de cognitieve gedragstherapie (www.vvgt.be), de cliëntgerichte-experiëntiële psychotherapie (www.vvccecp.be), de contextuele- en systeemtherapie (www.bvrgs.be) en de psychoanalytische therapie (www.vvpt.be). In elk van deze stromingen worden er unieke accenten gelegd. In de cognitieve gedragstherapie wordt de klemtoon gelegd op inzicht in de samenhang tussen gedachten, gevoelens en gedrag en worden interventies gehanteerd gericht op ander gedrag of anders denken, met symptoomreductie als doelstelling. In de cliëntgerichte-experiëntiële psychotherapie wordt sterk vanuit het perspectief en de groeikracht van de persoon zelf vertrokken. Hier ligt de nadruk meer op de therapeutische relatie en worden interventies gehanteerd die gericht zijn op emoties en de ruimere beleving van cliënten. In de contextuele en systeemtherapie wordt de context van de cliënt zeer sterk betrokken bij de therapie (‘het systeem’ waarbinnen een persoon leeft). Hieronder vallen o.a. relatie - en gezinstherapeutische interventies. In de psychoanalytische therapie wordt de klemtoon gelegd op de onderliggende (verborgen) betekenis van de symptomen en ligt de nadruk op hoe de vroege levensgeschiedenis van de persoon zijn of haar huidige leven beïnvloed.
De exacte manier waarop dit proces ingevuld wordt, is afhankelijk van de therapeutische stroming van de psycholoog. De meest overkoepelende stromingen binnen de psychotherapie zijn de cognitieve gedragstherapie (www.vvgt.be), de cliëntgerichte-experiëntiële psychotherapie (www.vvccecp.be), de contextuele- en systeemtherapie (www.bvrgs.be) en de psychoanalytische therapie (www.vvpt.be). In elk van deze stromingen worden er unieke accenten gelegd. In de cognitieve gedragstherapie wordt de klemtoon gelegd op inzicht in de samenhang tussen gedachten, gevoelens en gedrag en worden interventies gehanteerd gericht op ander gedrag of anders denken, met symptoomreductie als doelstelling. In de cliëntgerichte-experiëntiële psychotherapie wordt sterk vanuit het perspectief en de groeikracht van de persoon zelf vertrokken. Hier ligt de nadruk meer op de therapeutische relatie en worden interventies gehanteerd die gericht zijn op emoties en de ruimere beleving van cliënten. In de contextuele en systeemtherapie wordt de context van de cliënt zeer sterk betrokken bij de therapie (‘het systeem’ waarbinnen een persoon leeft). Hieronder vallen o.a. relatie - en gezinstherapeutische interventies. In de psychoanalytische therapie wordt de klemtoon gelegd op de onderliggende (verborgen) betekenis van de symptomen en ligt de nadruk op hoe de vroege levensgeschiedenis van de persoon zijn of haar huidige leven beïnvloed.
Wie kan terecht bij een psycholoog?
De drempel om een psycholoog te consulteren ligt voor veel mensen hoog. Ze hebben het gevoel dat hun problemen niet ernstig genoeg zijn om bij een psycholoog te gaan of ze voelen zich beschaamd omwille van hun problemen. Toch is het niet nodig om lange tijd alleen rond te lopen met problemen. Ongeveer 1 op 4 personen heeft in de loop van zijn of haar leven te kampen met ernstige psychische klachten. Hiervan gaat bijna 60% niet op zoek naar ondersteuning om met deze klachten om te gaan. Nochtans weten we uit onderzoek dat het raadplegen van een psycholoog in moeilijke tijden een belangrijke bron van steun kan zijn om door deze moeilijke periode te gaan en om efficiënter te leren omgaan met de klachten.
Vaak voorkomende problemen waarvoor personen een psycholoog raadplegen zijn depressie, angst, burnout, eet- en gewichtsproblemen, slaapproblemen, alcohol - en drugsmisbruik. Daarnaast kunnen ook mildere klachten aanwezig zijn, zoals piekeren over welke richting uit te gaan in het leven, een negatief zelfbeeld, faalangst, vragen rond opvoeding. Soms komen cliënten in begeleiding vanuit een nieuwsgierigheid naar zichzelf en ondersteuning bij zelfreflectie, terwijl er geen klachten voorop staan. Voor meer informatie over vaak voorkomende klachten en aandoeningen, verwijzen wij door naar Geestelijke Gezondheid Vlaanderen.
Vaak voorkomende problemen waarvoor personen een psycholoog raadplegen zijn depressie, angst, burnout, eet- en gewichtsproblemen, slaapproblemen, alcohol - en drugsmisbruik. Daarnaast kunnen ook mildere klachten aanwezig zijn, zoals piekeren over welke richting uit te gaan in het leven, een negatief zelfbeeld, faalangst, vragen rond opvoeding. Soms komen cliënten in begeleiding vanuit een nieuwsgierigheid naar zichzelf en ondersteuning bij zelfreflectie, terwijl er geen klachten voorop staan. Voor meer informatie over vaak voorkomende klachten en aandoeningen, verwijzen wij door naar Geestelijke Gezondheid Vlaanderen.
